Anemie (bloedarmoede) en mijn discussie met de internist

 

Zoals jullie weten heb ik al een tijdje, misschien al lange tijd, een vrij laag HB gehalte. Het afgelopen jaar was dit tussen de 7.2 en 8.2 mmol/liter. Normaal moet het 8.5 tot 10 zijn.

Daarnaast had ik perioden met "slecht presteren". Vorig jaar april was er vermoeidheid, hoge rustpols, wat koorts, waardoor het hardlopen beroerd ging. In de zomer en najaar was het wat beter maar niet erg goed, en deze winter was er weer een dip. Op dit moment gaat het weer beter.

Het slechtere hardlopen kan met leeftijd te maken hebben, ik ben bijna 59. Het is bekend dat op die leeftijd ik al 15-20% moet inleveren vanaf mijn top. Als ik even reken, dan betekent dat dat bijvoorbeeld een duurloop die vroeger op 13 km/uur ging, nu slechts op 11 km/uur hoeft te gaan. 

Onderzoeken

Enfin, in de winter bloed geprikt omdat het weer slecht ging. Uit dit bloedonderzoek kwamen niet veel bevindingen:

• HB gehalte 7.6, te laag dus
• Eosinofielen 0.8, hoger dan de max van 0.4
• De rest allemaal prima. Geen ijzertekort, geen vitaminen tekorten

Maarja... wel snel buiten adem telkens dus "er is wel iets aan de hand". Ik had/heb het gevoel dat ik niet op volle capaciteit kan belasten. Daarom naar de internist die verder is gaan zoeken. Hij heeft opnieuw bloed laten prikken, daarbij nog wat meer waarden gemeten (o.a. EPO, bloedbezinking, reticolocyten) en met de nieuwe waarden kunnen we aan de hand van het volgende stroomdiagram een goede analyse doen:

Dit diagram moet ik even toelichten: bovenaan beginnend, volgen we de pijltjes en kijken in welke categorie we terechtkomen en wat de diagnose is. We starten boven, en gaan met twee pijltjes naar beneden. Daar zien we dat er bepaald moet worden: HB, MCV, ferritine, B12, foliumzuur, reticulocyten, LDH, BSE, ijzer, transferrine, eGFR, leukocyten, trombocyten. Deze zijn allemaal bepaald en nu kunnen we links starten:

1. MCV en Ferritine: MCV is normaal (94) en Ferritine is 48, dus van hieruit geen ijzergebreksanemie
2. MCV <= normaal en ferritine < 100 en ijzer < N, maar transferrine is niet > normaal dus vanhieruit ook geen ijzergebreksanemie
3. BSE (bezinking) was 2, dat is onder de 20 dus laag. Dus vandaaruit geen ijzergebreksanemie of anemie der chronische ziekte
4. eGFR is 75 dus ook geen nierziekte
5. vit B12 en foliumzuur zijn goed, dus ook geen deficientie
6. HBP geen melding van lab dus dat is het ook niet
7. Reticulocyten zijn bij mij laag, dus ook geen bloedverlies. Dit is belangrijk, want bloedverlies kan duiden op 'een lek ergens' en dat kan varieren van fijnstampen van bloedcellen tijdens het hardlopen (hoewel dat zo weinig is dat dat geen verklaring kan zijn voor anemie) tot mechanisch stukmaken bloedcellen door turbulenties in het hart tot darmkanker. Maar dat heb ik dus allemaal niet.
8. Is interessant. Ik heb wel laag reticulocyten, maar geen afwijkende witte bloedcellen. Dus het is geen beenmergaandoening.

Onverklaarde anemie dus, zou je zeggen. Ik denk zelf dan, dat het een "sporters pseudo anemie" is: verdund bloed doordat het plasmavolume wat hoger is bij sporters.

Maar de internist was het niet met me eens. Hij wil een beenmergpunctie doen. Op mijn argument dat er geen afwijkende witte bloedcellen zijn, zegt hij "ja maar het kan zijn dat alleen de lijn der rode bloedcellen zijn aangedaan". Ik argumenteer weer dat laag reticulocyten in lijn is met "sporters pseudo anemie" maar hij zegt "nee, laag reticulocyten is raar, het zou hoog moeten zijn bij anemie".  

Op dit punt gaf ik het op, want ik wilde hem niet de les lezen. Maar wat ik had willen zeggen: "laag reticulocyten is niet raar bij anemie als het lichaam geen prikkel heeft om meer bloed aan te maken, en omdat epo laag is (11), is er KENNELIJK geen interne prikkel om meer bloed aan te maken. Hoog reticulocyten bij anemie zie je alleen als er bloedverlies is (want lichaam wil dan snel compenseren). Er is dus geen bloedverlies en geen interne prikkel, dit maakt sporters pseudo anemie zeer aannemelijk".

Hij wil dus een beenmergpunctie laten doen. Okee. Laten we dat dan maar doen. Maar er gaat m.i. niets uit komen.

Ik denk dat het veel handiger zou zijn als ik een week niet zou sporten (waardoor het bloedvolume weer daalt) en dan nog eens meten. Als HB dan bijv 8.5 is, dan is het direct duidelijk: pseudo anemie. Maar het had geen zin: hij had zijn analyse al gedaan en kon niet door een eigenwijze patiënt worden omgepraat. 

To be continued