26 oktober 2024

Oorzaken, oorzaken.... het ligt nog wat ingewikkelder

De huidige werkhypothese is dat ik longembolieen had / heb, waardoor mijn zuurstofopname niet goed was en ik snel buiten adem raak(te).

Maar laat ik het probleem nog even helder uitleggen.

De kale testdata

In juni liep ik slecht. Bijvoorbeel bij een 4000 meter in 6.15 tempo was ik volkomen buiten adem, terwijl mijn hartslag daar niet bij hoorde (die was nog geen 140, hierbij hoort niet 'buiten adem').

In juni ook deed ik de sporttest in het Martini. Ook hier weer: volkomen buiten adem bij een relatief laag wattage (275) en bij een maximale testhartslag van ongeveer 150. Opzich zou je verwachten een hartslag dichter bij het maximum (schatting 165 voor mij) te bereiken, bijv 158. 

Er werd tijdens deze teste een zgn V/P mismatch geconstateerd, een ventilatie perfusie mismatch, of in gewoon nederlands: ik ademde hard maar het zuurstof kwam niet in mijn bloed. 

Bevinding van de sportarts: ofwel longembolieen ofwel mogelijk hyperventilatie. 

Longembolie onderzoek

De longarts deed een SPECT CT scan (scan waarbij ventilatie wordt gemeten, welke delen van longen met lucht gevuld worden, en perfusie: delen van longen die daadwerkelijk doorbloed worden), hierbij zie je welke delen van de longen minder bloed krijgen. Voorbeeldplaatje: 


Op basis hiervan zagen ze dat er multipele subsegmentele hypoperfusies waren. En deze komen door ofwel longembolieen ofwel andere dingen die de aderen blokkeren (bijv slagader ontstekingen, kanker/uitzaaiingen, covid gerelateerde ontstekingen). En op basis hiervan kreeg ik onmiddelijk bloedverdunners voorgeschreven.

De bijbehorende CT scan liet echter geen duidelijke longembolieen zien, en er was ook geen sprake van een enge ziekte of covid achtig beeld. Maargoed, de conclusie was dus: longembolieen.

De alternatieve hypothese

Nu blijkt, dat het mogelijk is, dat er een valspositieve uitslag is: je ziet hypoperfusies, maar die komen niet door embolieen ofzo, nee ze komen bijvoorbeeld omdat de bloedstroom door de longen in rust nu eenmaal traag is, en mogelijk dat sommige slagaders gewoon wat minder bloed doorlaten, vooral bij sporters met een trage hartslag en lage bloedstroom. Ook kunned die slagaders om andere redenen wat minder doorlaatbaar worden.

In dat geval zou hyperventilatie een oorzaak van mijn klachten kunnen zijn.

Waarom deze theorie misschien ook kans maakt:
  • er zijn geen feitelijke longembolieen gezien op de scans
  • de vrij lage hartslag tijdens het buiten adem zijn is in tegenspraak met wat je zou zien bij longembolieen (dan zou je juist een hoger dan verwachte hartslag zien)
  • "waarom zou ik nu, na 60 jaar, zonder dat er een stollingsstoornis ontdekt is, ineens longembolieen hebben"
  • er zijn mogelijk wel redenen voor hyperventilatie (maar ga ik hier niet op in verder), dat soort redenen lopen via onderbewuste mechanismen. Er zijn ook een soort heel basale hyperventilatie redenen, een soort per ongeluk aangeleerde foute manier van ademen.
Ik zal het tzt met de longarts bespreken, maar kan best zijn dat daar niets uit komt. Kan ook best zijn dat het WEL longembolieen zijn... misschien moet er dan nog een nieuwe scan gemaakt worden, en als ik zowel een heel goede sporttest heb als ook toch nog 'hypoperfusies', dan is de kans groter dat ik hyperventileerde. 
Kortom ik ga gewoon vrij intensief trainen (trainen waarbij ik niet buiten adem raak maar wel bijvoorbeeld intensief ademhaal)

POV



13 oktober 2024

Even een gezondheidsupdate. Een ingewikkeld verhaal, nog altijd

Ha,

Al sinds voorjaar 2021 heb ik vage gezondheidsklachten, waarbij het belangrijkste "probleem" is dat ik snel buiten adem ben. In 2021 heb ik een aantal keer bloed laten prikken, en een conclusie was toen dat ik wat bloedarmoede had (bijvoorbeeld 7.6 in plaats van een voor mij normale 8.4 HB). 

Na slikken van wat ijzer (hoewel er "geen tekorten" in het bloedonderzoek stond) ging het dan weer iets beter, dan weer iets slechter. In voorjaar 2022 ging het ineens weer slechter (mijn duurlooptempo waarbij ik nog net niet buiten adem raakte zakt dan van bijvoorbeeld 5.20 / km naar 6.00/km), en ik ben toen doorverwezen naar de internist. 

Internist doet dan extra bloedonderzoek maar komt ook niet echt verder, behalve 'mogelijk bloedarmoede'  en 'misschien beenmergpunctie, ofnee, toch niet, je bloed ziet er opzich goed uit'. Zomer 2022 ging best aardig, met wat langere duurlopen, goede korte tempo's (sprinten etc is geen probeem), maar na de zomer ging het weer wat slechter, om onduidelijke reden.

2023 was een jaar met een lange blessure, en op-en-neer gaande vorm. Nooit echt goed, nooit superslecht. Maar vanaf april 2024 was het totale bagger. Bij 9 km/uur al buiten adem zijn...

Ik had natuurlijk allerlei theorieen waardoor dit zou komen: bijvoorbeeld astma, sporters astma, of longproblemen m.b.t. eosinofielen, etc etc. Maar:


De sporttest

In Mei 2024 deed ik een fietstest met ademanalyse. Ik verzuurde al snel en moest bij 270 watt aftikken. Mijn hartslag was slechts 150 maar ik was volkomen buiten adem, en de metingen logen er niet om:

  • VO2max van 32 (op basis van adem gassen), dit was vroeger altijd 50 a 60
  • 'dode ruimte'  in de longen: dit betekent dat een deel van de longen niet deelneemt aan zuurstof/co2 uitwisseling
De dode ruimte kwam volgens de sportarts mogelijk door embolieen... huh.. wat??

De longscan

In augustus deed ik een radioactieve longscan: een SPECT-CT scan. Hierbij wordt een beetje radioactief materiaal (technetium met halfwaardetijd 6 uur) in bloed gebracht waarna je een mooi beeld van doorbloeding van longen krijgt. Daarnaast is er een CT-scan deel waarbij de longen in beeld worden gebracht.

Hier kwam uit: bepaalde wigvormige delen van de longen kregen te weinig zuurstof. De meest voor de hand liggende verklaring was: ik heb kleine longembolieen.

Verder onderzoek

Waar komen die embolieen dan door? Er zijn mogelijke verklaringen:
  • Stollingsprobleem, bijvoorbeeld erfelijk (mijn broer heeft ook een stollings issue), of misschien COVID gerelateerd (ik heb de problemen pas sinds de COVID periode)
  • Maligniteiten. Kanker kan zorgen voor stollingsproblemen en embolieen. Maar niet waarschijnlijk bij mij omdat ik geen enkele ander verontrustend symptoom had (bijv gewichtsverlies, moeheid, pijnen ergens)
  • 'overige factoren': soms treden stollingsproblemen 'zomaar'  op. 
Ze deden een extra scan bij mij, om longen, nek, bovenbuik gedetailleerd te kijken. Hier kwam niets raars uit. Conclusie: 'overige factoren'. Behandeling: bloedverdunners.

Het hart

Wegens mijn overgedimensioneerde aorta en wegens bovenstaande problemen deden ze ook een hart echo. Hier kwam uit: groot hart, en vooral grote aan- en afvoer aders en slagaders. Dit laatste hoeft geen probleem te zijn, is mogelijk een reactie op het 40 jaar lang aan duursport doen. Maar mijn rechterkamer en atrium was ook verwijd. Dit komt mogelijk door de longembolieen.

Hoe verder

Bloedverdunners slikken, mogelijk levenslang.
Rustig trainen en wachten tot conditie zich herstelt (longembolieen oplossen leidt tot lagere hartslag, gemakkelijker hoger tempo lopen)
Een sporttest begin januari om te kijken hoe het met de VO2max zit. Als dat flink gestegen is: bingo, probleem opgelost. Als het slechts marginaal gestegen is dan is er mogelijk meer aan de hand of dan zijn er nog eventuele andere issues waarnaar gekeken kan worden.


POV